Fram
| Schipper | : Maurice Hamm |
| Dordrecht |
)
Europanr; 2321543
Rotterdamse geschiedenis over veerponten op de Maas.
In de loop van de 15e eeuw begon Rotterdam met een veerdienst op Katendrecht, eerst roeiend en later zeilend. Tijdens de Franse Revolutie kreeg de veerdienst zelfs internationale bekendheid doordat de "postkoetsensneldienst" Den Haag – Parijs er intensief gebruik van maakte en daarbij een onmisbare schakel vormde in het verkeer door het Franse Keizerrijk.
De zeilpont was een platboomd vaartuigje met zware beweegbare kleppen aan de voor en achtersteven. Bij vertrek werd de pont moeizaam de rivier op geboomd en eenmaal op stroom gekomen, werden de zeilen gehesen.
In 1828 werd de zeilpont vervangen door een radarstoomboot.
In 1900 werd de gemeentelijke rederij Heen en Weer opgericht.
Locatie Rotterdam, Nieuwe Maas, oever verbindingen middels voetveren 1901-1969.
De gemeentelijke veerdienst is opgericht in 1901 en is per 1 juli 1901 met 3 voetveren gaan varen, de Heen en Weer I t/m III.
Tevens kreeg de firma Bohré ook een vergunning 1902 voor exploitatie van veerdiensten. Per 1 januari 1909 werden de diensten en de 10 schepen van Bohré overgenomen. Uit de verhalen bleek dat Bohré het niet zo nou nam met de verzorging en financieel bewind. De voetveren kregen de nummers IV t/m XIII. Oude namen Padang 1-10. Daarna liet de gemeente nog 3 voetveren bouwen met de nummers XIV t/m XVI en de 5 wagenveren.
Het schip ms Fram, als voetveerpont is gebouwd bij de scheepsbouwwerf Bonn & Mees, bouwjaar 1901.
Opdrachtgever voor de bouw van de schepen, Rederij Heen en Weer gemeente Rotterdam. De afmetingen van het schip zijn 24.58 L x 5.30 Br x 1.87 Dg x 5.05 hoog, laadvermogen 45 ton.
De stoommachine heeft dienst gedaan tot 1949. In 1949 is deze stoommachine vervangen door een 80 pk sterke INDUSTRIE type 2VD6 dieselmotor die er nu nog steeds anno 2008 in de machinekamer staat en in optimale conditie is.
Het starten van de motor gebeurt nog steeds zoals dat in 1949 gebeurde, met lucht. Een compressor, aangedreven door de 80 pk INDUSTRIE vult de luchtketels. Bij een volgende vaart wordt deze lucht weer gebruikt om de motor op te starten.
)
De gemeente heeft in het begin van de jaren 60 steeds verder het aantal veren afgebouwd en tot ca 1968 heeft de Heen en Weer III MS FRAM dienst gedaan als voetveer te Katendrecht-Veerhaven-Wilhelminakade.
Zelf hebben wij dus het schip van de gemeente overgenomen voor een symbolisch bedrag. Wij moesten ons toenmalige groepshuis “De Bunker” verlaten i.v.m. de bouw van metro station Slinge te Rotterdam-zuid. Correspondentie en overdrachts papieren zijn in ons bezit.
Heeft uiteindelijk wat voeten in de aarde gehad maar juni 1969 is de overdracht geweest door o.a. toenmalige burgemeester Rotterdam.
In totaal zijn van alle veren er 4 verkocht:
HEEN en WEER VIII, herdoopt m.s. Rodrigo d' Adriana, scouting Hilvarenbeek,
HEEN en WEER XV, nu m.s. AALSCHOLVER - 26,0 m. is verkocht aan de Spido.
HEEN en WEER III, nu m.s. FRAM - 24,5 m. van scouting Fridtjof Nansen.
HEEN en WEER X, nu m.s. BOEKANIER - 26,0 m. van Scouting Oranje Blauw.
)
)
)
)
HEEN en WEER VIII, herdoopt ms Rodrigo d' Adriana, scouting Hilvarenbeek. Deze hebben het schip gekocht in 1964 zonder Industrie en tot 1974 in bezit gehad. Er werd een Volvo geplaatst. Later hebben zij uit een sloop veer, de Heen en Weer XII, een 2VD6 mogen halen en zo had deze weer een INDUSTRIE als voortstuwing. In deze periode is het 1 maal afgezonken te IJsselmeer en 1x uitgebrand 1974 en dus gesloopt.
De INDUSTRIE uit de Heen en Weer VIII is in 1964 geplaatst in de Havendienst 5. De Havendienst 5 is in 1980 gesloopt waarbij de Fridtjof Nansen enkele motoronderdelen heeft overgenomen als reserve materiaal om haar Industrie met origineel Heen en Weer materiaal draaiend te houden. Betreft helaas wat klein materiaal.
HEEN en WEER X, nu Boekanier, is in 1969 gekocht door scoutinggroep Oranje Blauw en hebben tot op heden het schip in bezit. Afgemeerd Havenmuseum Rotterdam.
HEEN en WEER XV (26 m) nu ms Aalscholver, is verkocht aan de Spido. Ergens begin jaren 70 doorverkocht aan een garnalenvisser te Hellevoetsluis en later aan een sportvisser die er tot 2007 mee op de waddenzee heeft gevaren. Dit schip heeft het dekhuis verwijderd. Schip met nog de Industrie 4VD6A ligt anno 2008 te Kampen te koop.
Wat blijkt dat uit alle 3 de bouw periodes van de veren er precies elk 1 is over gebleven. 1901 de Heen en Weer III uit een eerste serie van 3 schepen. 1902 de Heen en Weer X uit het Borhé tijdperk van 10 schepen. 1910 de Heen en Weer XV uit de laatste serie van 3 schepen.
Het schip "FRAM" heeft sindsdien haar ligplaats aan de Oude Maas te Koedoodhaven Barendrecht en nog steeds in eigendom van de stichting belangen behartiging Fridtjof Nansen Scoutinggroep 12 Rotterdam.
Het schip is in dienst als wachtschip voor de zeeverkenners. Met het schip ondernemen zij tochten en kampen door het gehele land. In de zomer het grote kamp van 16 dagen trekken meestal richting de Friese meren. Alle 6 de Lelievletten opsleeptouw nemend.
Het schip heeft sinds april 2003 de status monumentaal varend erfgoed verkregen van de FONV. Tot aan 1948 heeft de stoommachine Löhnis 78 pk dienst gedaan als voortstuwing. Dit was overdwars 2 cilinder stoommachine met 1 ketel.
In 1948 is het schip omgebouwd naar diesel, de INDUSTRIE 2VD6, 80 Pk, nr. 3404 en is het huidige dekhuis en stuurhut geplaatst op de werf te Alphen aan den Rijn.
Afgeleverd 29-januari 1949.
)
)
| merk | : INDUSTRIE |
| type | : 2VD6 |
| vermogen | : 80 p.k. |
| soort | : 2 cilinder |
| omw./min. | : 360 |
| boring x slag | : 250 x 350 |
| bouwjaar | : 1949 |
| gewicht | : 6300 kg |
| motornr. | : 3404 |
| afleverdatum | : 29-01-1949 |
| besteller | : Havenbedrijf Rotterdam |
| eigenaar | : Afd. Dokken en Veren Rotterdam |
| scheepsnaam | : HEEN en WEER III |
De huidige "FRAM", de voormalige "Heen en Weer III" dreigde een prooi te worden voor de scheepsslopers, maar werd daar door scouting vereniging FRAM van de ondergang gered.
)
De vereniging beleeft al vele jaren héél véél plezier aan dit schip. Het onderhoud aan het schip word door leden van de vereniging gedaan.
Vele oud Rotterdammers zullen als zij het schip zien varen direct het oude pontje van Katendrecht herkennen. Velen hebben dit al gedaan.
)
Wilt u verder lezen over de FRAM,
Fram.pdf
Fram
Maurice Hamm
Schipper en Voorzitter
Fridtjof-nansen scoutinggroep.
De andere nog in de vaart zijnde motorveerpont BOEKANIER ex HEEN en WEER X zie, INDUSTRIE-genoot BOEKANIER
)
)
)
)
De komende foto's zijn zeldzaam...
Even een blik op het originele houten dek. Geeft het schip direct een compleet andere uitstraling. Maar er gaat z.s.m. weer traanplaat over.
Hout is op/stuk/defect/rot - jammer. Toch even het aangezicht en dat is wel mooi.
)
)
)
)
)
)